با بروز تغییرات در ژن که جهش نامیده می‌شود، رشد طبیعی سلول‌ها مختل شده و سرطان رخ می‌دهد. جهش باعث می‌شود سلول‌ها به صورت غیرقابل کنترل تقسیم و زیاد شوند. سرطان سینه در سلول‌های پستان ایجاد می‌شود. معمولا، سرطان سینه در لوبول یا مجرای لنفاوی پستان شکل می‌گیرد. به غدد تولید شیر، لوبول گفته می‌شود و مجرای لنفاوی مسیری است که شیر از طریق آن از غدد به نوک پستان می‌آید. همچنین ممکن است سرطان در بافت چربی یا بافت فیبردار پستان رخ دهد.

سلول‌های غیرقابل کنترل سرطانی اغلب به سایر بافت‌های سالم پستان حمله می‌کنند و می‌توانند به غدد لنفاوی زیر بازو بروند. سلول‌های سرطانی از طریق غدد لنفاوی به سایر بخش‌های بدن منتقل می‌شوند. کمتر بدخیمی‌هایی در بافت های مختلف خود سینه رشد می‌کنند. به این بدخیمی ها سارکوم یا لنفوم می‌گویند اما شباهتی به تومورهای سینه ندارند.

علائم سرطان سینه

ممکن است سرطان سینه در مراحل اولیه علامتی نداشته باشد. در بسیاری از موارد، تومور آنقدر کوچک است که احساس نمی‌شود اما تغییر غیرطبیعی در ماموگرافی نشان داده می‌شود. اولین نشانه‌ی توموری که می‌توان آن را احساس کرد، برجستگی روی سینه است که قبلا وجود نداشته. البته همه‌ی برآمدگی‌ها نشانه‌ی سرطان نیستند. انواع سرطان، علامت‌های مختلفی دارند که بسیاری از آن‌ها مشابه است اما تفاوت‌هایی هم دیده می‌شود. از علامت‌های رایج سرطان سینه می‌توان موارد زیر را نام برد:

• برآمدگی روی پستان یا زبر شدن بافت که نسبت به بافت‌های دیگر سینه متفاوت است و اخیرا ایجاد شده.
• درد در ناحیه‌ی پستان
• پوست تمام قسمت‌های پستان قرمز و حفره دار می‌شود
• تمام نواحی پستان ورم می‌کند
• به غیر از شیر، مایعات دیگری از نوک پستان خارج می‌شود
• خارج شدن خون از نوک پستان
• پوسته شدن نوک یا پوست پستان
• تغییر ناگهانی و غیرقابل توضیح اندازه و شکل پستان
• انحراف نوک پستان
• تغییر ظاهر پوست پستان
• برجستگی یا ورم زیر بازو

بروز هریک از این علائم، لزوما به این معنی نیست که مبتلا به سرطان شده‌اید. مثلا، درد در نواحی پستان یا احساس برجستگی روی پستان می‌تواند به علت کیست خوش خیم باشد. با این وجود، اگر متوجه برجستگی روی پستان خود شده‌اید یا علائم دیگری را تجربه کرده اید، باید جهت معاینه و آزمایش‌های بیشتر به پزشک مراجعه نمایید.

عوامل خطر

• سن: با بالا رفتن سن، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر می‌شود. شدیدترین نوع سرطان سینه در زنان بالای 55 سال دیده می‌شود.
• مصرف الکل
• داشتن بافت ضخیم پستان: زیرا در این حالت مشاهده‌ی ماموگرافی دشوار خواهد شد. هم‌چنین خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
• جنسیت: احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنان سفید پوست 100 برابر بیشتر ازمردان سفید پوست است و زنان سیاه‌پوست 70 برابر بیشتر از مردان سیاه‌پسوت به این بیماری دچار می‌شوند.
• ژن: جهش ژنتیکی در زنان باعث بروز این بیماری می‌شود.
• زایمان در سن بالا: زنانی که بعد از سن 35 سالگی اولین فرزند خود را به دنیا می‌آورند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.
• هورمون درمانی: زنانی که بعد از یائسگی استروژن و پروژسترون مصرف می‌کنند تا علائم یائسگی را کاهش دهند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.
• عوامل ارثی: اگر یکی از بستگان نزدیک فامیل سابقه‌ی این سرطان را داشته باشد، احتمال این که دچار این بیماری شوید بیشتر است.
• یائسگی دیرهنگام: زنانی که تا 55 سالگی یائسه نمی‌شوند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
• باردار نشدن: احتمال بروز این بیماری در زنانی که هرگز باردار نشده اند یا هرگز یک دوره بارداری کامل را تجربه نکرده اند، بیشتر است.
• سابقه ی سرطان پستان: اگر قبلا در یک پستان دچار سرطان شده بودید، احتمال این که در پستان دیگر یا ناحیه ی دیگری از پستان قبلی سرطان رخ دهد بیشتر است.

روش تشخیص سرطان سینه

هرچند انواع متعددی از سرطان سینه ممکن است سبب تورم در پستان شود، اما همه آنها این‌طور نیستند. بسیاری از سرطان‌های پستان در ماموگرام های غربالگری تشخیص داده می‌شوند که می‌توانند بیماری‌ها را در مرحله قبل از ایجاد شدن و عموماً قبل از اینکه احساس شوند، و قبل از اینکه علائم ایجاد شود تشخیص دهند. بیماری‌های پستان عوارض جانبی متفاوتی دارند که شما می‌بایستی به دنبال آن‌ها گشته و در صورت وجود به ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی گزارش دهید.

علاوه بر این مهم است که درک کنیم بیشتر گره‌های سینه خطرناک نبوده و بیماری محسوب نمی‌شوند. تومورهای غیر خطرناک پستان رشد غیرمعمولی دارند، اما در خارج از پستان گسترش پیدا نمی‌کنند و خطرناک نیستند. اما برخلاف آن، برخی از انواع برآمدگی های سینه می تواند برای یک خانم خطر ایجاد بیماری پستان را داشته باشد. هر گونه تورم یا تغییر سینه باید توسط یک متخصص بررسی شود تا تصمیم بگیرد که آیا از نوع خوش خیم یا از نوع خطرناک است (بدخیمی) و اگر در آینده خطر ایجاد بیماری باشد به شما اطلاع دهد. آزمایش‌هایی که به تشخیص این بیماری کمک می‌کند، شامل موارد زیر است:

ماموگرافی

رایج‌ترین راه برای مشاهده‌ی سطح زیر پستان، از طریق عکس برداری به نام ماموگرافی است. بانوان 40 سال به بالا، سالانه ماموگرافی انجام می‌دهند. اگر پزشک متوجه وجود تومور یا ناحیه ی مشکوک شود، ماموگرافی تجویز می‌کند. درصورت مشاهده‌ی ناحیه ی غیرطبیعی در ماموگرافی، ممکن است به اجرای آزمایش‌های بیشتری نیاز شود.

سونوگرافی

در سونوگرافی پستان،از موج‌های صدا برای تصویربرداری از بافت‌های عمیق پستان استفاده می‌شود. دراین صورت پزشک می‌تواند توده‌ی سفت،مانند تومور، را از کیست خوش‌خیم تشخیص دهد.

ممکن است پزشک از شما بخواهد MRI یا بافت‌برداری پستان (بیوپسی) انجام دهید.

بافت برداری پستان (بیوپسی)

اگر پزشک به سرطان پستان مشکوک باشد، ممکن است هم ماموگرافی و هم سونوگرافی پیشنهاد دهد. اگر در هیچ کدام از این آزمایش‌ها سرطان سینه مشخص نشود،پزشک از آزمایشی به نام بافت برداری پستان استفاده می‌کند.

حین این آزمایش، پزشک نمونه‌ی بافت را از ناحیه‌ی مشکوک جدا می‌کند تا مورد بررسی قرار گیرد. بافت برداری پستان انواع مختلفی دارد. در بعضی موارد،پزشک برای جدا کردن نمونه ی بافت، از سوزن استفاده می‌کند. در موارد دیگر، برشی در پستان ایجاد و سپس نمونه خارج می‌شود. نمونه به آزمایشگاه داده می‌شود. اگر جواب مثبت باشد، آزمایشگاه می‌تواند بیشتر بافت را مورد آزمایش قرار دهد تا نوع سرطان مشخص شود.

نظارت سرطان سینه

اگر متوجه برجستگی یا ناحیه‌ای غیرعادی روی پستان خود شدید یا علائمی از سرطان سینه دارید، به پزشک مراجعه کنید. احتمالا سرطان سینه نیست.

اما اگر مشخص شد که مبتلا به سرطان شده اید، یادتان باشد درمان زودهنگام کلید موفقیت است.این بیماری اگر در مراحل اولیه به سرعت تشخیص داده شود، اغلب قابل درمان است. هرچه سرطان بیشتر اجازه ی رشد پیدا کند،درمان دشوارتر خواهد شد.

مراحل رشد اولیه سرطان بدخیم سینه

درمان اولیه سرطان سینه در بیشتر موارد نشان می‌دهد که این بیماری تنها در سینه و مراکز لنفاوی، به خصوص در زیر بغل  قابل تشخیص است. متخصصان رشد اولیه بدخیم پستان را به مراحل 1، 2 و 3 تقسیم کرده‌اند. در صورتی که رشد بدخیم خارج از پستان و تومورهای لنفاوی زیر بغل پیدا شود، متاستاز نامیده می‌شود که مرحله چهارم است. رشد بدخیمی متاستاتیک در استخوان ها، کبد، ریه ها و یا تومورهای لنفاوی در خارج از زیر بغل مشاهده می‌شود، به رغم این واقعیت که می‌تواند در هر عضوی هم اتفاق بیفتد. اگرچه این بدخیمی در این ارگان ها در حال رشد است، اما هنوز رشد بدخیم پستان محسوب می‌شود. به عنوان مثال هنگامی که بدخیمی پستان به طور موذیانه‌ای گسترش می‌یابد، بیماری استخوانی نیست پس درمان آن از روش‌های معمول درمان سرطان سینه پیروی می‌کند.

این بیماری هم‌چنین بر اساس ارتباطی که با گیرنده‌های هورمون‌های استروژن و پروژسترون دارد شناسایی می‌شود. این به عنوان ER-مثبت (دارای گیرنده استروژن) و PR-مثبت (دارای گیرنده پروژسترون) نشان داده شده می‌شود. هم‌چنین تومورها از نظر داشتن پروتئینی به نام HER2 مورد بررسی قرار می‌گیرند. بیماران بسته به این‌که تومور آن‌ها کدام یک از این‌ها را بیان می‌کند داروهای مشخصی دریافت می‌کنند.

درمان سرطان سینه

ابتدا، پزشک اندازه،مرحله و درجه‌ی سرطان را تعیین می‌کند. سپس گزینه‌های درمان مورد بحث قرار می‌گیرد. رایج‌ترین روش درمان، جراحی است. بانوان بسیاری از روش‌های دیگر مانند شیمی درمانی،درمان هدفمند،پرتو یا هورمون درمانی استفاده می‌کنند.

پرتودرمانی

در پرتودرمانی، از اشعه های قدرتمند استفاده می‌شود تا سلول‌های سرطانی مورد هدف قرار گرفته و از بین بروند. در اکثر موارد از اشعه ی بیرونی، یعنی از ماشین بزرگی درخارج از بدن، استفاده می‌شود.

پیشرفت در زمینه ی درمان سرطان باعث شده پزشکان بتوانند با استفاده از پرتوافکنی سرطان را از بدن خارج کنند. به این شیوه از پرتودرمانی، نزدیک درمانی گفته می‌شود. در این حالت، جراح ذرات یا گلوله ی رادیواکتیو را درون بدن و نزدیک به محل تومور قرار می‌دهد. این گلوله مدت کوتاهی در ناحیه باقی می‌ماند و در جهت نابودی سلول‌های سرطانی عمل می کند.

شیمی درمانی

شیمی درمانی، روشی دارویی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی است. ممکن است برخی تنها از شیمی درمانی استفاده کنند اما معمولا از این روش در کنار درمان‌های دیگر، به خصوص جراحی، استفاده می‌شود.

گاهی پزشک ترجیح می‌دهد قبل از جراحی از شیمی درمانی استفاده شود. به این امید که اندازه ی تومور کوچک شود و نیازی به جراحی گسترده نباشد. شیمی درمانی عوارض جانبی غیرقابل اجتنابی دارد. بنابراین قبل از شروع درمان، نگرانی‌های خود را با پزشک درمیان بگذارید.

هورمون درمانی

اگر سرطان سینه شما به هورمون ها حساس باشد، پزشک هورمون درمانی را آغاز می‌کند. استروژن و پروژسترون، که دو هورمون زنانه هستند، باعث تحریک رشد تومورهای سرطان می‌شوند. با هورمون درمانی، تولید این هورمون‌ها توسط بدن یا گیرنده‌های هورمونی در سلول‌های سرطانی مسدود می‌شود. در این حالت، رشد سرطان کند یا احتمالا متوقف می‌شود.

کدام درمان برای هر کس مناسب است؟

انتخاب درمانی که دقیقاً مناسب شما باشد ممکن است سخت باشد. با متخصص بیماری‌های بدخیم درباره جایگزین‌های درمانی مناسب برای نوع و فاز بیماریتان مشورت کنید. متخصص شما می‌تواند خطرات و مزایای هر درمان و واکنش‌های آن را برایتان روشن کند.

علائم درواقع روش پاسخ بدن شما به داروها یا درمان‌های مختلف است. هر از چند گاهی افراد از بیش از یک متخصص بیماریهای بدخیم نظر می پرسند. به این “نتیجه گیری ثانویه” می گویند. پرسیدن احساس فردی از بیرون، می‌تواند شما را قادر سازد تا درمانی که دقیقاً مناسبتان است را انتخاب کنید.

پیشگیری از سرطان سینه

عوامل مربوط به سبک زندگی

سبک زندگی می‌تواند در بروز این بیماری دخیل باشد. مثلا، احتمال بروز این سرطان در زنان چاق بیشتر است. استفاده از رژیم غذایی سالم و ورزش کردن به کاهش وزن و پایین آوردن احتمال بروز این بیماری کمک می‌کند.

نظارت سرطان سینه

شاید ماموگرافی منظم مانع بروز سرطان نشود اما احتمال این که سرطان زود تشخیص داده شود را افزایش می‌دهد.

توصیه‌های عمومی در رابطه با ماموگرافی:

• زنان 40 تا 44 سال: ماموگرافی سالانه اختیاری است.
• زنان 45 تا 54 سال: توصیه می‌شود ماموگرافی به صورت سالانه انجام شود.
• زنان 55 سال به بالا: توصیه می‌شود تا زمانی که سالم هستید و قصد دارید 10 سال یا بیشتر عمر کنید، هر 1 یا 2 سال درمیان ماموگرافی انجام دهید.

درمان پیشگیرانه

برخی زنان به خاطر عوامل ارثی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این سرطان قرار دارند. مثلا، اگر پدر یا مادر شما سرطان سینه نوع 1 یا نوع 2 دارد، احتمال این‌که شما هم به آن مبتلا شوید، به طرز قابل توجهی بالا است.

اگر در معرض این جهش قرار دارید، با پزشک خود درمورد گزینه‌های درمان پیشگیرانه صحبت کنید. می‌توانید برای اطمینان آزمایش دهید. اگر متوجه شدید که ژن به شما منتقل شده است، مراحل پیشگیرانه ی ممکن برای کاهش خطر ابتلا به سرطان را با پزشک درمیان بگذارید. این روش می‌تواند شامل ماستکتومی پیشگیرانه (برداشتن پستان از طریق جراحی) باشد.

معاینه ی فردی

بسیاری از بانوان معاینه‌ی فردی انجام می‌دهند. بهتر است هر ماه، در زمانی مشابه، یک بار این کار را انجام دهید. بدین ترتیب با حالت طبیعی پستان خود آشنا می‌شوید و درصورت بروز هرگونه تغییر بلافاصله مطلع خواهید شد.

معاینه ی پستان توسط پزشک

اگر پزشک در ویزیت‌های سالانه پستان شما را معاینه کند، مشکلی ایجاد نمی‌شود. اگر علائم نگران کننده‌ای دارید، بهتر است از پزشک بخواهید شما را مورد معاینه قرار دهد. پزشک در این حالت، هردو پستان شما را برای مطلع شدن از نواحی غیرعادی یا نشانه‌های سرطان معاینه می‌کند. ممکن است پزشک سایر قسمت‌های بدن را نیز معاینه کند زیرا شاید علائم مربوط به وضعیت دیگری باشد.

به طور خلاصه…

امروزه سرطان سینه یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در میان زنان است. مطمئنا شما باید در مورد این بیماری و همچنین علائم آن بدانید. اگر مبتلا به این بیماری هستید، باید بدانید همیشه یک تصمیم درست وجود دارد که با آن می‌توانید با وجود بیماری خود یک زندگی طولانی داشته باشید. اگرچه باید با یک دکتر مشورت کنید تا بهترین روش درمان را انتخاب کنید، همچنان باید بدانید که همیشه یک راه بهتر وجود دارد و نباید ناامید باشید. نکته حیاتی این است که خودتان را چک آپ کنید تا در مراحل اولیه متوجه این اختلال شوید، معمولا این بیماری در این مراحل بیشتر قابل درمان است.